یکی از مهم‌ترین رسم‌ها و آیین‌های ایرانی برگزاری مراسم چهلم برای عزیزان از دست رفته است. برای برگزاری مراسم چهلم ابتدا محل برگزاری مراسم ترحیم (سالن، تالار، منزل، هتل، مزار و…) انتخاب میشود و سپس توسط اعلامیه و یا پلاکارد و پیام و تماس با اطرافیان روز و ساعت و محل برگزاری مراسم اطلاع‌رسانی میشود. تدارکات مراسم چهلم از قبیل خرما و حلوا و تاج گل و لوازم پذیرایی از میهمانان انجام شده و در نهایت در روز و ساعت مقرر میهمانان در محل برگزاری مراسم چهلم حضور به هم رسانده و مراسم آغاز میشود. گروه موسیقی ترحیم سوگ بانگ همواره در مراسم چهلم عزیزان از دست رفته‌ی خانواده‌های محترم ایرانی حضوری پررنگ داشته و مراسم را به بهترین و باشکوه‌ترین شکل ممکن برگزار و اجرا کرده است. عدد چهل در فرهنگ ایرانی عدد مهمی به حساب می‌آید و از این رو خانواده‌های ایرانی همواره در چهلمین روز درگذشت عزیزانشان مراسمی به عنوان چهلم برگزار میکنند.
نمونه ویدیوی برگزاری مراسم چهلم توسط گروه موسیقی سوگ بانگ
آنچه در این مطلب می خوانید:
نمونه ویدیو از برگزاری مراسم چهلم در منزل
نحوه برگزاری مراسم چهلم چگونه است؟
برای چگونگی برگزاری مراسم چهلم، ابتدا روز و ساعت و محل برگزاری مراسم به اطلاع میهمانان و اطرافیان و دوستان متوفی اعلام میشود. تدارکات برپایی مراسم از قبیل خرید میوه و خرما و حلوا و تزیین میز مراسم، گل آرایی و تاج گل و عکس‌ها و کلیپ‌های شخص متوفی همگی با نظمی خاص جمع آوری میشود.
هماهنگی با گروه موسیقی ترحیم که این روزها پای ثابت تمام مجالس و تشریفات ختم و ترحیم و یادبود هست انجام شده و گروه موسیقی مورد نظر به همراه سازها و خواننده و سیستم صوتی در محل برگزاری مراسم چهلم حاضر شده و در ساعت مقرر و پس از تشریف فرمایی میهمانان، مراسم آغاز میشود. نور سالن کم شده و گروه موسیقی با اجرای خواننده مراسم ترحیم و نوازندگان، کار خود را آغاز میکنند.
در خلال اجرای گروه موسیقی، نزدیکان و دوستان متوفی دلنوشته‌ها و سخنرانی‌های خودشان را اجرا و اگر کلیپی تدارک دیده شده باشد، در سالن پخش و به سمع و نظر میهمانان میرسد.در پایان اجرای گروه موسیقی، دقایقی میهمانان به پاخواسته و قیام میکنند و به یاد عزیز سفر کرده‌ی خودشون دقایقی را سکوت اختیار میکنند.
در پایان میهمانان توسط پرسنل تالار برای صرف ناهار یا شام پذیرایی میشوند و به این شکل مراسم چهلم متوفی به بهترین و باشکوه‌ترین شکل ممکن برگزار میشود.
دعوت از گروه موسیقی عرفانی در مراسم چهلم
سال هاست که خانواده‌های محترم ایرانی در مراسم یادبود و ترحیم و بزرگداشت و چهلم و سالگرد عزیزان سفر کرده‌ی خود، به جای آوردن روضه خوان و مداح، از گروه موسیقی عرفانی استفاده میکنند. گروه موسیقی ترحیم عرفانی از سازهای اصلی، سه تار و نی و دف به همراه خواننده تشکیل شده است.
این گروه با نواختن و خواندن آهنگ ها، تصانیف، ترانه ها، اشعار حزن‌انگیز و سوزناک و در عین حال خاطره انگیز، حاضرین و میهمانان حاضر در مجلس ترحیم و چهلم را به آرامش و تسلی خاطری وصف ناپذیر می‌رسانند. گروه موسیقی عرفانی ترحیم سوگ بانگ با اجرای این آهنگ‌ها فضایی عرفانی و روح نواز و همچنین سوزناک را به مجلس ترحیم بخشیده و از این طریق بازماندگان متوفی و داغدیده را به آرامش می‌رساند.
در مراسم چهلم از گروه موسیقی عرفانی دعوت به عمل آمده و این گروه به همراه خواننده و نوازندگان و سیستم صوتی در محل حاضر شده و به اجرای مراسم می‌پردازد. گروه موسیقی عرفانی سوگ بانگ همواره در مراسم چهلم خانواده‌های داغدیده‌ی ایرانی حضوری پر رنگ و تاثیر گذار داشته و دارد.
مراسم چهلم را در چه مکانی برگزاری کنیم؟
برگزاری مراسم چهلم بر سر مزار متوفی و یا در منزل و سالن اجتماعات مجتمع و یا در تالار، هتل، رستوران، سالن همایش و… می‌تواند از انتخاب‌های مناسب جهت برگزاری مراسم چهلم باشد. بستگی به شرایط و تعداد میهمانان و موقعیت و نظر و سلیقه‌ی خانواده‌ی متوفی دارد که مراسم چهلم عزیز سفر کرده‌ی خود را در چه مکانی برگزار کند.
برگزاری مراسم چهلم سر مزار
در میان خانواده‌های داغدار ایرانی بسیار مرسوم است که مراسم شام غریبان تا مراسم سوم و هفتم و مراسم چهلم و سالگرد و یادبود عزیزان سفر کرده‌ی خود بر سر مزار آن مرحوم برگزار کنند. همچنین برگزاری مراسم چهلم بر سر مزار متوفی بسیار مرسوم است و تدارکات این مراسم از قبیل چیدن صندلی و برپایی چادر و میز گل آرایی شده همراه با ضروف خرما و حلوا و عکس‌های متوفی همه و همه بر سر مزار صورت می‌گیرد و میهمانان طبق اطلاع‌رسانی قبلی در ساعت مقرر بر سر مزار متوفی حاضر شده و مراسم چهلم به بهترین و باشکوه‌ترین شکل ممکن بر سر مزار متوفی برگزار میشود.
چگونگی اطلاع‌رسانی مراسم چهلم
برای اطلاع‌رسانی مراسم چهلم راه‌های فراوانی وجود دارد. می‌توان با تماس تلفنی، ایمیل، پیامک و یا از طریق فضای مجازی گروه‌ها و کانال‌های تلگرامی و واتساپ، اینستاگرام، از طریق آگهی و نصب پلاکارد و… می‌توان برگزاری مراسم چهلم عزیز سفر کرده‌ی خود را به اطلاع خویشاوندان و دوستان و نزدیکان متوفی رساند.
تاریخچه مراسم چهلم
دلیل اهمیتی که اعداد هفت و چهل در فرهنگ ایرانی دارد، بر پایی مراسم هفتم و چهلم برای عزیزان سفر کرده مخصوصا در میان خانواده‌های داغدار ایرانی از گذشته‌های دور تا به امروز مرسوم بوده و هست و همچنین شیعیانی که به اربعین حسینی اعتقاد دارند و این مراسم را هر سال بر پا میکنند، برگزاری مراسم چهلم برای عزیزان سفر کرده و متوفی در میان خانواده‌های ایرانی از گذشته‌های دور تا به امروز مرسوم بوده و هست.
علت برگزاری مراسم چهلم
فلسفه برگزاری مراسم چهلم و یادبود و بزرگداشت و ختم و شام غریبان و… همه و همه برای زنده و عزیز نگه داشتن متوفی انجام میشود. وقتی خانواده‌ای عزیزی را از دست میدهد، برای زنده نگه داشتن نام و یاد او به برپایی مراسم می‌پردازد. مراسم شام غریبان در اولین شب از دست دادن متوفی، مراسم سوم، هفتم، چهلم، سالگرد و… همه‌ی اینها برای زنده نگه داشتن متوفی صورت می‌گیرد.
نحوه محاسبه چهلم فرد فوت شده
چهلم شخص متوفی، دقیقا از روز فوت آن شخص محاسبه میشود. ممکن است شخص بعد از فوتش تا روز خاکسپاری، چند روز در سردخانه و… باقی بماند. ولی در نهایت چهلم متوفی دقیقا از روز مرگ آن شخص محاسبه میشود.
اهمیت عدد چهل در اسلام
عدد چهل در اسلام از اهمیت بالایی برخوردار است. همچنین اعداد ۵ و ۷ و ۱۴ و ۴۰. این اعداد حالت‌هایی رمزگونه دارند و در فرهنگ ایرانی اسلامی از اهمیت بالایی برخوردار هستند. و شیعیان همه‌ساله برای اربعین حسینی که همان چهلم محسوب میشود مراسم برگزار میکنند و برایشان عدد چهل و چهلم حائز اهمیت می‌باشد.
دلایل برگزاری مراسم سوم، هفتم و چهلم
برگزاری مراسم شام غریبان و سوم و هفتم و چهلم و سالگرد همگی برای احترام گذاشتن به شخص متوفی و همچنین زنده و جاوید نگه داشتن یاد و نام او صورت می‌پذیرد. همچنین به دلیل اهمیتی که اعداد هفت و چهل در فرهنک ایرانی دارد، از گذشته‌های دور برپایی مراسم هفتم و چهلم برای عزیزان سفر کرده‌ی خانواده‌های ایرانی مرسوم بوده و هست.